„Prymityw” z Powiśla. Leon Kudła 1879-1964
Nowa wystawa czasowa od 13 października do 11 lutego 2024 r.
O wystawie
Wystawa przybliża twórczość Leona Kudły – rzeźbiarza uznanego za jednego z najwybitniejszych przedstawicieli sztuki nieprofesjonalnej w powojennej Polsce.
Prace Leona Kudły stanowią zapis kulturowego fenomenu, którym był rozkwit sztuki nieprofesjonalnej w powojennej Polsce. Zjawisko to przedstawiano zazwyczaj jako samorodne i niezapośredniczone, w rzeczywistości zrodziło się i trwało pod wpływem aktywności, mecenatu kolekcjonerów i miejskich mód kulturowych.
Prace artysty, które zostaną zaprezentowane na wystawie pochodzą z kolekcji PME, na uwagę zasługuje część obiektów należąca do depozytu MMW. Prace stanowiły część kolekcji z pracowni rzeźbiarza Karola Tchorka – wieloletniego przyjaciela Leona Kudły. Artysta w powojennej Polsce był uznawany za wpływowego marszanda i animatora życia artystycznego. Krytycy przedstawiali go jako „odkrywcę”, „opiekuna”, „dobrodzieja” i propagatora twórczości Kudły. Karol Tchorek był silnie związany z pracami przechowywanymi na Smolnej, należały do jego ulubionych i za życia nie chciał ich przekazać ani sprzedać Muzeum.
O artyście
Urodzony we wsi Świerże Górne koło Kozienic, Leon Kudła, zaczął rzeźbić na warszawskim Powiślu, gdzie pracował na poczcie i prowadził rodzinny sklep. Pomimo sukcesu pierwszych wystaw wrócił w rodzinne strony. Tam, z topolowego drewna, tworzył figury świętych i przeskalowane ptaki o monumentalnych bryłach. Postać Kudły była często zestawiana przez krytyków z Nikiforem – duet przedstawiano jako „najwybitniejszych” wśród polskich artystów naiwnych.
Mamy nadzieję, że nasza wystawa przypomni postać tego niezwykłego artysty i zachęci do ponownego odczytania zarówno jego sztuki, jak i poświęconych mu opowieści. Wierzymy, że ta ekspozycja stanie się przyczynkiem do refleksji nad zmianą, jaka zaszła w podejściu do postaci artysty ludowego na gruncie etnologii, jak również punktem wyjścia dla tej nauki do swoistego samorozpoznania jako dyscypliny mitotwórczej, nie tylko badającej, ale też tworzącej portret „Innego”.
Projekt graficzny: Magdalena Sobolska
Ogólna audiodeskrypcja wystawy:
Audiodeskrypcja rzeźby „Antoś”:
Audiodeskrypcje przygotowane przez Fundację Dostępnej Kultury Wizualnej – Wielozmysły