Państwowe Muzeum Etnograficzne, przypominając malarki nazywane „nieprofesjonalnymi” czy „naiwnymi” najpierw poprzez wystawę, a teraz – publikację katalogu, włącza się w trwającą od co najmniej półwiecza dyskusję na temat twórczości kobiet, uzupełniając ją o najmniej znany fragment. Problem podwójnego wykluczenia prezentowanych w katalogu artystek, jako tworzących kobiet i jako „amatorek”, zostaje w tej publikacji dostrzeżony.
Malarki
Wydawnictwo zostało opracowane po wystawie zatytułowanej Malarki warszawskie. Szkice ze sztuki zwanej naiwną, która była pokazywana w naszej siedzibie od grudnia 2022 do czerwca 2023 roku. Prezentujemy w nim wszystkie posiadane przez Muzeum prace artystek – bohaterek wystawy: Łucji Mickiewicz, Marii Korsak, Leokadii Płonkowej i Haliny Walickiej, a także tych, które nie znalazły się na ekspozycji, a które poprzez swoje życie i twórczość były i są związane ze stolicą: Janiny Fandrey, Magdaleny Shummer i Anny Tengli-Truchel.
Dzięki opowieściom, jakie artystki przekazały za pomocą tworzonych przez siebie obrazów, możliwy jest wgląd w ich emocje, zmieniającą się rolę kobiet i sposoby radzenia sobie z codziennymi problemami. Dzieła Malarek warszawskich to często twórczość wieku późnego. Przypominamy tutaj nieco zapomnianą, a popularną w II połowie XX wieku formę edukacji artystycznej dorosłych. Nie sposób pominąć również faktu, że dla niektórych Malarek ich sztuka była formą terapii.
Warsztaty
Katalog Malarki warszawskie to również źródło inspiracji do działań twórczych. Do spotkań z naszą publicznością zaprosiliśmy Fundację Dostępnej Kultury Wizualnej – Wielozmysły, która zrealizowała w ramach projektu dwa warsztaty. W spotkaniach udział wzięła młodzież otrzymująca wsparcie w obszarze dostępności rozumienie, oraz osoby dorosłe w kryzysie psychicznym. Obie grupy zapoznały się z katalogiem Malarki warszawskie. Uczestnicy dowiedzieli się co łączy wszystkie artystki oraz sami mogli określić ich style, tematyczne obszary zainteresowania. Podczas warsztatów szczególną uwagę poświęciliśmy twórczości Leokadii Płonkowej. Młodzież, która na co dzień uczy się w jednej z warszawskich Szkół Specjalnych zapoznała się różnorodnymi technikami malarskimi, a następnie miała możliwość rozwijania umiejętności plastycznych i pobudzenie wrażliwości kolorystycznej poprzez tworzenie prac w technice akwareli. Osoby dorosłe zachęcone zostały do twórczej interpretacji sztuki oraz pobudzenie wyobraźni i kreatywności poprzez sensoryczne ćwiczenia oraz działania twórcze.
Katalog w wersji tradycyjnej oraz wielu wersjach cyfrowych, a także audiodeskrypcje wybranych dzieł dostępne są w tej zakładce.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego oraz ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego.
