Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie z prestiżową nagrodą za innowacyjne działania!
27 września 2025 roku w Budapeszcie odbyła się uroczysta gala rozdania nagród European Museum Academy Awards. Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie zostało nominowane w kategorii Art Museum Award i jako jedyna instytucja z Polski zakwalifikowało się do ścisłego finału.
Muzeum otrzymało Special Commendation for Innovative Practices – specjalne wyróżnienie za innowacyjne działania. Akademia dostrzegła i doceniła tegoroczne działania Muzeum, związane między innymi z programem „Wbrew stereotypom”.
Uzasadnienie jury: Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie, Polska, którego program „Wbrew stereotypom” obejmuje wszystkie obszary działalności muzeum – od wystaw czasowych, poprzez wydarzenia kulturalne, aż po kolekcję stałą. W ostatnim czasie muzeum przyjmuje wyraźnie autokrytyczne stanowisko, stosując to, co określa mianem „muzeologii naprawczej”, a także współpracując ze współczesnymi artystami oraz przedstawicielami często marginalizowanych społeczności, których kultury są w muzeum reprezentowane.
Kategoria Art Museum Award koncentruje się na społecznej roli muzeów sztuki i wyróżnia projekty muzealne, które umieszczają sztukę w innowacyjnych kontekstach, aby odpowiadać na aktualne problemy społeczne. Nagroda opiera się na wartościach demokratycznych i humanistycznych, takich jak sprawiedliwość społeczna, partycypacja, inkluzywność, równość płci, sprawiedliwość rasowa, budowanie wspólnoty, zrównoważony rozwój i odporność. To właśnie te wartości powinny napędzać nowe idee muzeologiczne. Nagroda wskazuje nowe wzorce i modele doskonałości, które ukazują społeczną rolę muzeów sztuki. Mogą się o nią ubiegać zarówno muzea sztuki, jak i galerie sztuki.
Celem programu „Wbrew stereotypom” jest zastąpienie uproszczonych wyobrażeń o Afryce w Europie pełniejszym i bardziej adekwatnym obrazem. Program powstał we współpracy z mieszkankami i mieszkańcami Afryki oraz Afrykankami i Afrykanami żyjącymi w Warszawie.
W jego ramach zaprezentowano dwie wystawy czasowe: „Afrotopie” – afirmatywne przedstawienie Afryki w obiektywach młodego pokolenia fotografek i fotografów; oraz „Wybielanie” – autokrytyczną refleksję nad historią Muzeum, związaną z pozyskiwaniem zbiorów z Afryki i ich prezentacją w muzealnych przestrzeniach. Dodatkowo, w ramach programu na wystawie stałej „Afrykańskie wyprawy, azjatyckie drogi” pojawiły się Interwencje – komentarze odnoszące się do wybranych obiektów oraz problemów poruszanych w ekspozycji.
