Zapraszamy do wzięcia udziału w cyklu wykładów online „Antropolodzy w podróży”, który pozwoli poznać świat analizy jednej z najbardziej kształcących sfer ludzkiego życia – podróży.
Podczas wykładów online zgłębimy zagadnienia towarzyszące wędrowaniu przez pryzmat wielu jego aspektów. Posłuchamy o historii samej turystyki, ale również historii jej badania. Przyjrzymy się motywacjom, które pchają ludzi w najodleglejsze krańce świata. Rozważymy relacje z napotkanymi osobami, które nierzadko są trudne, ale zawsze wzbogacające. Analizować będziemy również otoczenie naturalne wędrówki. Jako pierwsze na myśl przychodzą nam tu lasy, morza, łąki czy delty rzek. Ale już niedługo podróże coraz częściej będą odbywać się w kosmicznej pustce. Jak to wpłynie na przyszłych wędrowców? Jak zmieni się sam akt podróżowania? Zanim do tego dojdzie, musimy jednak zadowolić się naszymi przyziemnymi podróżami. Również tymi mniej oczywistymi – wędrówką odbywaną poprzez strony książki czy poznawaniem własnej okolicy. Ostatecznie – trwałą zmianą miejsca zamieszkania. Wędrówka może być wreszcie nie tylko przyjemnością, ale również koniecznością.
Spotkania te odbywać się będą w przestrzeni wirtualnej. Jak na prawdziwą podróż przystało – również i w tym przypadku zacząć należy od kupna biletu.
Karnet na wszystkie części naszej intelektualnej wyprawy dostępny jest w cenie 50 zł.
Zapisy:
rezerwacje@ethnomuseum.pl
tel: 22 696 53 80 lub: 510 336 571
Wykłady odbywają się online na platformie Zoom.
Harmonogram wykładów
Spotkanie 1.
07.09.2022, godz. 19.00
Historia i rozwój turystyki od XIX wieku – prof. dr hab. Anna Wieczorkiewicz
Dlaczego antropologowie zaczęli interesować się turystyką? Co ciekawego zobaczyli w tym zjawisku? Komu mogą przydać się ich badania? Jak się je przeprowadza? Jak się ma antropologiczne spojrzenie na turystę od tego, którym dawniejsi badacze obdarzali przedstawicieli tak zwanych „innych kultur”? Czym różni się antropolog badający zjawiska turystyczne od tego, który jechał badać tubylców? A może sam staje się podobny do turysty?
Spotkanie 2.
21.09.2022, godz. 19.00
Turysta? Antropolog? Artysta? Nowoczesne doświadczenie podróży – dr Tomasz Szerszeń
W pierwszej połowie XX wieku na spotkanie z Innym wyruszają w odległe rejony świata etnografowie, antropolodzy, pisarze, dziennikarze, artyści. Część z nich wyjeżdża jako zwykli turyści. Podróż staje się jednak doświadczeniem, które na dobre zanurza ich w refleksji na temat obcych kultur i międzykulturowego spotkania. Podczas wykładu przyjrzymy się kilku klasycznym dwudziestowiecznym podróżom o artystyczno-antropologicznym charakterze. Rozważymy w jaki sposób bycie turystą potrafi przenikać się z działaniem antropologa i artysty.
Spotkanie 3.
05.10.2022, godz. 19.00
Na łonie natury – to znaczy gdzie? – dr hab. Sylwia Kulczyk
Wszyscy lubimy przyrodę. W lesie czy na łące odzyskujemy upragniony spokój. Podróżujemy
na krańce świata, aby cieszyć oczy lodowcami, wulkanami albo kolorowym ptactwem lasów równikowych. Jednak nie zawsze jest różowo: kichamy od pyłków, boimy się pająków, morze bywa za zimne, a góry – za strome. Co gorsza, w nieznanym terenie łatwo się zgubić. Relacje między turystyką a przyrodą to skomplikowany, i ciągle jeszcze nie do końca rozpoznany system zależności. Dlaczego przyroda ma dla nas znaczenie? Jak wypoczywać, żeby nie niszczyć świata natury?
Spotkanie 4.
12.10.2022, godz. 19.00
Turysta wobec spotkań z innymi kulturami – o złych i dobrych relacjach – dr hab. Karolina Buczkowska-Gołąbek
Podczas swoich wypraw turyści odbywają liczne spotkania z innymi kulturami. Interakcje te mogą odnosić się do ludzi, ale te zabytków, religii, języków, sztuki czy kulinariów. Mogą również mieć różny charakter: od pełnych dialogu i dobrych relacji, po odcinanie się murem. Podczas tego spotkania przeanalizujemy zarówno jedne, jak i drugie. Mowa będzie o różnych kontekstach tych spotkań – dotyczących autentyczności, szacunku czy overtourismu. Przyjrzymy się również ich społecznym konsekwencjom, odczuwanych tak przez turystów, jak i osoby miejscowe.
Spotkanie 5.
19.10.2022, godz. 19.00
Czy polecę kiedyś w kosmos? – dr Anna Szołucha
Całkiem niedawno pierwsi ludzie opuścili Ziemię na pokładzie kosmicznych rakiet. Jednak przestrzeń pozaziemska fascynowała nas od wieków i nigdy nie satysfakcjonowało nas jedynie patrzenie na gwiazdy. Dlaczego chcemy podróżować w kosmosie? Dużo mówi się obecnie o nowej erze podróży kosmicznych. Budowane są nowe statki kosmiczne, które mają zabrać ludzi na Księżyc i Marsa. Latanie w kosmos ma się stać bardziej dostępne. Czy to oznacza, że my też będziemy mogli polecieć kiedyś w kosmos? Czego tak naprawdę szukamy w kosmosie i czy to znajdujemy?
Spotkanie 6.
09.11.2022, godz. 19.00
Podróże w kosmos i spotkania z Innymi/Obcymi w literaturze oraz filmie SF – dr hab. Grażyna Gajewska, prof. UAM
Związki antropologii z fantastyką naukową dostrzeżono już kilkadziesiąt lat temu. Na obu polach obecne są problemy kulturowych kontaktów i konfliktów. Prowadzi w obu przypadkach do dyskusji o kulturowym relatywizmie i spojrzeniu na rzeczywistość z różnych perspektyw. Problem przedstawiania Obcego, a także metod jego poznawania, istotny jest zarówno w badaniach antropologicznych, jak i fikcji literackiej oraz filmowej. W obu przestrzeniach zadajemy również pytania o to, co rozumiemy przez człowieczeństwo.
Spotkanie 7.
23.11.2022, godz. 19.00
Etnolog w podróżach – prof. dr hab. Jerzy S. Wasilewski
Etnograficzne badania terenowe mają w sobie wiele z podróżowania. Zdarzają się w nich podobne przygody, odkrycia i zaskoczenia. Jakie skarby można znaleźć na mongolskim bazarze? Czy tokijska giełda rybna jest naprawdę japońska? Poznajmy podróżniczo-przygodowy wymiar badań prowadzonych od pół wieku w Azji Centralnej i Wschodniej oraz na Syberii. Opowie o nich badacz, który na czas wyprawy opuszcza swój akademicki gabinet, by spotkać niezwykłych ludzi i wejść
w posiadanie intrygujących przedmiotów.
Spotkanie 8.
07.12.2022, godz. 19.00
Dlaczego warto zgubić we własnej okolicy? – Olga Drenda
Oczywiście – nie dosłownie, bo przecież na pewno znajdziemy drogę do domu. Chodzi o to, żeby nauczyć się spoglądać na swoje osiedle, dzielnicę, ulicę, wieś nowymi oczami. Patrzeć uważniej, pójść trochę inną drogą, zamiast się spieszyć – trochę się zagapić. Dzięki temu każde miejsce, nawet to z pozoru najnudniejsze, staje się areną przygody. Jest taki przesąd: kiedy spojrzysz na jedną rzecz 999 razy, za tysięcznym wyda ci się, że widzisz ją pierwszy raz. Spróbujmy się tego nauczyć.
Cykl wykładów jest wydarzeniem towarzyszącym wystawie „To tu, to tam. Opowieści o podróżowaniu, podróżnikach i podróżniczkach”.