Nowa wystawa czasowa dostępna od 08.05.2025 do 31.08.2025.
O wystawie
Wystawa ukazuje poruszający etap twórczości legendarnego południowoafrykańskiego fotografa. Jego fotografie powstałe w Nowym Jorku w latach 1967–1972 są wizualną opowieścią o codzienności, sile i godności Czarnych mieszkańców Harlemu, a także gorzką refleksją nad przemocą systemową i wykluczeniem rasowym.
Ernest Cole (1940–1990) był jednym z pierwszych Czarnych, niezależnych fotografów z RPA. Współpracował m.in. z magazynami Drum i New York Times. Po ucieczce z RPA w 1966 roku, reżim apartheidu odebrał mu paszport i dożywotnio zakazał powrotu do rodzimego kraju. W USA zajmował się fotografią uliczną, a w latach 1969–1971 współpracował z kolektywem Tiofoto w Szwecji. 1972 roku Cole przestał fotografować. Przez lata okresowo doświadczał bezdomności.
Negatywy z amerykańskiego okresu twórczości Ernesta Cole’a uchodziły za zaginione przez ponad cztery dekady. Dopiero w 2017 roku odkryto ponad 60 000 z nich w skarbcu sztokholmskiego banku. W 2024 roku wydawnictwo Aperture po raz pierwszy opublikowało fotografie Cole’a w albumie „The True America”, dokumentującym życie Czarnych na przełomie lat 60. i 70. XX wieku.
Ernest Cole nie przedstawiał fotografowanych osób jako biernych ofiar. Ukazywał ich siłę i sprawczość w walce o swoje prawa. Fotografie są świadectwem narodzin zbiorowej tożsamości, a także siły ruchów takich jak Black Pride i Black Power. Na wystawie opowieść o opresji przeplata się z obrazami codziennego życia w USA.
Wystawa fotografii Ernesta Cole’a jest kolejnym głosem w sprawach, które Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie podejmuje w tegorocznym programie wystaw „Wbrew stereotypom”. Są to tematy takie jak wykluczenie społeczne, uprzedzenia rasowe, a także afirmacja społeczności i kultur Czarnych, ich dumy oraz siły. Z perspektywy Muzeum szczególnie ważna jest kwestia reprezentacji fotograficznej, tworzonej na własnych zasadach – od wewnątrz społeczności i w opozycji do opresyjnych stereotypów, które przez dekady wytwarzano za pomocą tego medium.
Wystawa czasowa „Ernest Cole: fotograf na wygnaniu” organizowana jest przez Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie i Against Gravity, organizatora 22. Festiwalu Filmowego Millennium Docs Against Gravity, we współpracy z Autograph, London oraz Magnum Photos.
Zespół kuratorski
Julia Grudzień – absolwentka etnologii i antropologii kulturowej oraz studentka Artes Liberales na Uniwersytecie Warszawskim, pracowniczka Działu Edukacji w PME.
Mark Sealy – dyrektor galerii Autograph oraz profesor fotografii na University of the Arts London. Kurator pierwszej odsłony wystawy „Ernest Cole: A Lens in Exile” w galerii Autograph w Londynie.
Oprowadzania po wystawie
Dostępność wystawy
- treści w języku polskim i angielskim
- audiodeskrypcja całej ekspozycji i wybranych obiektów w języku polskim i angielskim
- tyflografiki wybranych obiektów
- wideoprzewodnik po wystawie oraz informacje w Polskim Języku Migowym
- szerokie ciągi komunikacyjne oraz miejsca do odpoczynku
- teksty o odpowiedniej wielkości czcionek, które zapewniają komfort czytania szerokiemu gronu odbiorców
Wybór treści przełożonych na formy dostępu został dokonany w procesie konsultacji, z uwzględnieniem perspektyw samorzeczniczek i samorzeczników.
Osoby tworzące wystawę
Dyrektorka Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie: Magdalena Wróblewska
Kurator (Autograph): Mark Sealy
Kuratorka (Państwowe Muzeum Etnograficzne): Julia Grudzień
Autorzy tekstów: Julia Grudzień, Mark Sealy
Koordynacja projektu: Julia Grudzień
Identyfikacja wizualna i skład tekstów: Parastudio
Tłumaczenie: Agata Dawid
Redakcja i korekta tekstów: Marta Elas
Opieka konserwatorska: Anna Wielechowska-Olszak
Dostępność: Justyna Zieniuk, Fundacja Kultury bez Barier
Koordynacja produkcji i logistyka: Marta Ancelewska
Zespół ds. technicznych i współpraca organizacyjna: Mariusz Horoś, Marcin Kiersnowski, Kamila Końska, Piotr Maciukiewicz, Łukasz Malinowski, Tomasz Rychter, Zenon Winnicki
PR i komunikacja: Łukasz Gackowski, Patrycja Lewandowska, Marta Matysiak, Jakub Nowociński, Przemysław Walczak
Podziękowania: Andrea Holzherr (Magnum Photos), Clara Fremaut (Magnum Photos), Irene Lombardo (Magnum Photos), Leslie Matlaisane (The Ernest Cole Family Trust), Raoul Peck, Mark Sanders, Denise Wolff (Aperture), Bindi Vora (Autograph), Greta Hewison (Autograph) oraz zespół Autograph London/ and The Staff of Autograph London
Organizatorzy i partnerzy: Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie, festiwal Millennium Docs Against Gravity, Autograph London, Magnum Photos, The Ernest Cole Family Trust
