[українська мова ↓]
Zapraszamy na wystawę czasową „New Inuit Art. Współczesna sztuka Inuitów z Kinngait” przygotowaną przez West Baffin Eskimo Cooperative w Kanadzie oraz Fundację Kultury i Dziedzictwa. Partnerem ekspozycji jest Ambasada Kanady.
Wystawę będzie można oglądać w naszym muzeum od 15 marca do 26 czerwca.
Historia sztuki Inuitów – rdzennej ludności arktycznych obszarów m.in. w Kanadzie, jest bogata w różnorodne podejścia przedstawiania historii, ziemi, środowiska, dzikiej przyrody, tradycyjnych praktyk czy mitologii. Z jednej strony twórcza ekspresja wyłaniająca się z Kinngait precyzyjnie udokumentowała arktyczny świat artystów, z drugiej wprowadza nas w czystą wyobraźnię artystów. Z perspektywy historycznej artyści dali nam wgląd w życie codzienne, takie jak przedstawienia mieszkań Igloo i ich zawartość czy ilustracje przedstawiające polowania i wiejskie potrawy. Te wczesne obrazy, głównie przekazywane za pośrednictwem medium graficznego, szybko zyskały międzynarodowych zwolenników. We współczesnym kontekście sztuka Inuitów staje się coraz bardziej znana z łączenia starszych konwencji artystycznych z nowymi i aktualnymi wpływami.
Qavavau Manumie, Untitled, 2006/07 Colour pencil and ink on paper
Sercem wystawy „New Inuit Art. Współczesna sztuka Inuitów z Kinngait” są grafiki, rysunki i rzeźby stworzone w ostatniej dekadzie przez artystów, członków West Baffin Eskimo Cooperative, która założyła swoje Kinngait Studios w 1959 roku. W kanadyjskiej Arktyce Kinngait Studios jest najstarszą pracownią sztuk pięknych w Kanadzie. Współczesna sztuka Inuitów z Kinngait to eksploracja współczesnych narracji z wyjątkowej perspektywy Inuitów, pokazująca, że dzieło nadal odzwierciedla istotne aspekty ich kultury, takie jak silne poczucie historii, głęboki związek z ziemią oraz zwierzętami, które współdzielą z nimi arktyczne środowisko naturalne.
Johnny Pootoogook, Untitled, 2019 Colour pencil and ink on paper
W Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie będzie można zobaczyć 36 dzieł autorstwa 10 artystów.
Prezentowana w kontekście Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie wystawa nabiera bardzo wyjątkowego znaczenia. Z jednej strony tradycyjną tematyką ukazaną w bardzo nietypowy sposób oraz obrazami, które całkowicie odbiegają od tego, co jest przez nas kojarzone z Inuitami. Stworzenia zrodzone z czystej fantazji, miejsca tak znajome, jak i całkiem obce, typowe czynności, takie jak polowanie, są przeciwstawiane z tym, co niewyjaśnione. Wszystkie współistnieją na wystawie i służą do zilustrowania różnorodności w środowisku sztuki Inuitów. Dyscyplina etnografii i związana z nią antropologia były niemal jedynymi soczewkami, przez które twórczo postrzegano sztukę Inuitów i innych rdzennych mieszkańców. Ich twórcza ekspresja była niewątpliwie postrzegana jako istotna i wyjątkowa, ale słownictwo używane do jej analizy było zupełnie inne niż to odnoszące się do nowoczesności lub sztuki, opisywana była jak istniejąca bardziej w sferze artefaktu. Intencjonalnie wystawa zarówno uznaje, jak i przeciwstawia się tej klasyfikacji, sytuując się w obszarze sztuki współczesnej.
W związku z wojną w Ukrainie wystawa „New Inuit Art. Współczesna sztuka Inuitów z Kinngait” zakończy się charytatywną licytacją online dwóch prac przez portal Artinfo.pl. Dochód z niej przekazany zostanie w całości na pomoc humanitarną dla Ukrainy. W ten sposób rdzenni artyści z Kanady wesprą mieszkańców Ukrainy.
Saimaiyu Akesuk, Untitled 2013 Colour pencil on paper
Poniżej prezentujemy biografie wszystkich artystów, których prace prezentowane będą na wystawie „New Inuit Art. Współczesna sztuka Inuitów z Kinngait”
Saimaiyu Akesuk (ur. 1988 r.) jest artystką Kinngait Studios, która urodziła się w Iqaluit, ale większość życia spędziła w Kinngait (Przylądek Dorset). Jej obrazy ptaków i niedźwiedzi charakteryzują się dynamiczną prostotą, a jednocześnie delikatną czułością i nutą fantazji. W 2015 roku Akesuk brała udział w organizowanym przez Muzeum Brooklyńskie programie rezydencji dla artystów inuickich, a w 2017 roku jej twórczość była prezentowana podczas sympozjum sztuki inuickiej w hotelu The Drake w Toronto.
Ningeosiaq Ashoona (ur. 1977, Saturituk) jest jedną z nielicznych rzeźbiarek obecnie tworzących w Kinngait. Jej twórczość pozostaje pod głębokim wpływem historii kobiet rzeźbiących w kamieniu. Jej ulubionym motywem jest nur, ptak wodny, którego najczęściej interpretuje w sposób tradycyjny, ale tworzy również prace przedstawiające ten gatunek jako hybrydę z wieloma głowami lub w stanach przemiany. Artystka rzeźbi od 1998 roku i ma za sobą liczne wystawy indywidualne w całej Kanadzie.
Shuvinai Ashoona (ur. 1961, Kinngait) zdobyła znaczącą pozycję pod koniec lat 90., kiedy jej prace zostały włączone do Cape Dorset Annual Print Collection z 1997 roku. Dzięki estetyce, która łączy w sobie zarówno odniesienia do tradycyjnej kultury Inuitów, jak i symbolikę zaczerpniętą wyłącznie z fantastyki, stała się ona jedną z najbardziej rozpoznawalnych współczesnych artystek z Kinngait. Jej prace były wystawiane w muzeach i galeriach w całej Kanadzie, na arenie międzynarodowej oraz na wielu znaczących festiwalach, takich jak Biennale w Wenecji, Sydney czy SITE Santa Fe. W 2018 roku została laureatką prestiżowej nagrody imienia Gershona Iskowitza (Gershon Iskowitz Prize).
Kellipalik Kudlu (ur. 1982 w Iqaluit) pochodzi z rodziny artystycznej. Sztuki rzeźbienia w kamieniu uczył się od ojca i brata. Swoją pierwszą rzeźbę, tradycyjny inuksuk, znak-drogowskaz w kształcie człowieka, stworzył w połowie lat 90. Dar do pracy z kamieniem pozwala mu na precyzyjne wydobycie detali, przy jednoczesnym szacunku dla specyficznych i wymagających właściwości tego materiału. Tworząc, Kudlu inspiruje się historią sztuki Inuitów, światem przyrody i własną, niezwykle bogatą i magiczną wyobraźnią, a ulubionymi motywami jego dzieł są inuksuki, ptaki, foki i maski.
Qavavau Manumie (ur. 1958, Brandon w Manitobie) tworzy w technice rysunku, ale jest również mistrzem rycin tworzonych w technice kamieniorytu. Na przestrzeni lat zaprezentował całą gamę środków wyrazu, zarówno bardzo dosłownych, jak i bardziej ekspresyjnych. Prace Manumie są niezwykle charakterystyczne i często stanowią zabawne interpretacje legend i mitologii Inuitów, dzikiej przyrody Arktyki i współczesnych aspektów życia Inuitów. Quavavau Manumie jest reprezentantem drugiego pokolenia, który zdobył uznanie krytyków sztuki współczesnej na południu kraju. Jego prace były prezentowane na Biennale w Sydney i Toronto.
Johnny Pootoogook (ur. 1970, Kinngait) jest utalentowanym rzeźbiarzem, grafikiem i rytownikiem. Jego prace inspirowane kulturą Inuitów przedstawiają szeroki zakres tematów, od studiów przyrody po obrazy życia społecznego. W ciągu swojej kariery Pootoogook prezentował swoją twórczość na wielu wystawach, a jego prace znajdują się w kilku prestiżowych kolekcjach, w tym w Kanadyjskim Muzeum Historii i TD Bank Art Collection.
Palaya Qiatsuq (ur. 1965, Kinngait) tworzy w steatycie i kości, często wybierając jako temat swoich prac sowy, tańczące niedźwiedzie i ludzi wykonujących tradycyjne, codzienne czynności, jak polowanie czy łowienie ryb. Choć często stylizowane, jego prace mają charakter niemal fotograficzny i oddają bliski związek z naturą i miejscowym otoczeniem. Qiatsuq wystawiał swoje prace i prowadził wykłady w Kanadzie, Stanach Zjednoczonych i Europie.
Pitseolak Qimirpik (ur. 1986, Kinngait) stoi na czele coraz bardziej znaczącego pokolenia artystów inuickich hołdujących tradycyjnemu podejściu do rzeźbienia w kamieniu, ale poszukujących w swoich dziełach bardzo współczesnych wyróżników, które stanowią kontrapunkt dla historii tego materiału. Od erotyzmu po dziwaczne hybrydyczne stwory, od iPodów na osobach i zwierzętach po postacie z Simpsonów, Qimirpik szuka inspiracji w historii sztuki Inuitów, ale czerpie tematy z współczesności. Uaktualnia konwencjonalną tematykę, antropomorfizując czynności zwierząt lub dodając rekwizyty popkultury i inne nieoczekiwane elementy.
Ooloosie Saila (ur. 1991, Kinngait) porusza w swoich pracach wiele różnych tematów, ale często powraca do unikalnych przedstawień krajobrazu i dzikiej przyrody Kinngait. Jej rysunki i ryciny opierają się w dużej mierze na bogatej kolorystyce i abstrakcyjnych formach, aby uchwycić ląd, morze i niebo otaczające jej arktyczną społeczność. Będąc na wczesnym etapie swojej kariery, artystka przyciąga coraz większą uwagę kanadyjskich i międzynarodowych kolekcjonerów.
Toonoo Sharky (ur. 1970, Kinngait) uznawany jest za mistrza w tworzeniu w kamieniu i posługiwaniu się nowymi narzędziami i technikami. Jego projekty, choć stale ewoluują, przedstawiają najczęściej ptaki, ryby, szamanów, przeobrażone postaci lub maski i często zawierają różnokolorowe inkrustacje z serpentynu tworzące oczy obiektu. Sharky tworzy przede wszystkim rzeźby w większej skali i niekiedy wykorzystuje tworzywo do granic możliwości. Opracowując kamień cienkimi warstwami, uzyskuje prace o wyjątkowej płynności.
New Inuit Art. Сучасне мистецтво інуїтів з Кінгайт (Кейп-Дорсет)
15 березня –29 травня
Старший асистент музею: William Huffman, West Baffin Eskimo Cooperative
Історія мистецтва інуїтів багата різними способами представлення історії, землі, навколишнього середовища, дикої природи, традиційних практик та міфології. З одного боку, творчий вираз, який випливає з Кінгайт (Кейп-Дорсет), точно документує арктичний світ художників. Водночас, з іншого боку, твір веде нас через виразні моменти чистої уяви. З історичної точки зору, художники-інуїти дали нам уявлення про повсякденне життя, чи то шляхом зображення іглу та їх інтер’єру, чи за допомогою ілюстрацій полювання та приготування їжі. Ці ранні зображення, передані в основному за допомогою гравіювання, швидко принесли міжнародну популярність інуїтському мистецтву Кінгайту (Кейп-Дорсет). У сучасному контексті мистецтво інуїтів стає все більш відомим завдяки синтезу старих мистецьких умов з новими та актуальними впливами. Північ – це місце, яке постійно розвивається і стає все більш динамічним; помітні досягнення в архітектурі та технології, що сприяють зростанню зв’язків між місцевими громадами, водночас сприяючи будівництву мостів з Півднем та на міжнародному рівні.
Qavavau Manumie, Untitled, 2006/07 Colour pencil and ink on paper
Серцем виставки New Inuit Art є графіка, малюнки та скульптури, створені протягом останнього десятиліття художниками, пов’язаними з West Baffin Eskimo Cooperative, заснованим у 1959 році Kinngait Studios. Kinngait Studios — найстаріша художня студія в Канаді, розташована в канадській Арктиці, що спеціалізується на техніці гравіювання. Сучасне інуїтське мистецтво кінгаїтів має передати сучасні наративи з точки зору виключно інуїтів, показуючи, що ця робота все ще відображає важливі аспекти ескімосської культури, такі як сильне відчуття історії, глибокі стосунки з землею та відчуття спорідненості з тваринами, які населяють це арктичне середовище.
Ця виставка, представлена в Державному етнографічному музеї у Варшаві, зачіпає несподівані теми: традиційні теми, показані в дуже незвичайний спосіб, або образи, які повністю відрізняються від того, з чим у нас асоціюються інуїти. Істоти, породжені чистою фантазією, місця, як знайомі, так і абсолютно чужі, звичайні види діяльності, такі як полювання, зіставлені з незрозумілим; всі ці елементи співіснують на виставці і служать для ілюстрації різноманіття мистецького середовища інуїтів. Етнографія та пов’язані з нею антропологічні дослідження були майже виключно тими лінзами, через які творчо сприймалося мистецтво інуїтів та інших корінних народів. Це означає, що творче вираження інуїтів, безсумнівно, вважалося актуальним та унікальним, але лексика аналізу відрізнялася від сучасної чи художньої, зосереджуючись більше на сфері артефакту.
Johnny Pootoogook, Untitled, 2019 Colour pencil and ink on paper
Виставка свідомо як визнає цю класифікацію, так і опирається їй, ставлячи себе в область сучасного мистецтва. Натхненням тут була історія мистецтва кінгаїтів-інуїтів, підживлена досвідом життя на півночі, на кордоні традицій і сучасності, нового мистецтва інуїтів. Сучасне інуїтське мистецтво кінгаїтів є виразом художньої подвійності, яка явно є інуїтською.
Виставка презентується у співпраці з Посольством Канади в Польщі, Фондом культури та спадщини та Національним етнографічним музеєм у Варшаві.
Додаткова підтримка
Вище наведена назва цієї виставки, написана системою, яку використовують у Канаді інуїти, які говорять інуїтською мовою території Нунавут.
