3 czerwca przypada Światowy Dzień Roweru. Inicjatorem tego święta był polski socjolog, prof. Leszek Sibilski, były kolarz torowy i członek młodzieżowej kadry Polski, chciał promować rower w wyjątkowy sposób.
Rezolucja przyjęta przez ONZ głosi, że jazda rowerem wspiera zrównoważoną konsumpcję i produkcję oraz ma pozytywny wpływ na klimat ograniczając zużycie ropy naftowej. Deklaracja dowodzi, że rower powinien być postrzegany jako środek wspomagający zrównoważony rozwój, umacniający edukację, promujący zdrowy tryb życia, zapobiegający chorobom. Ponadto rower promuje kulturę pokoju, tolerancję, wspólne zrozumienie i szacunek.
Rowerek-zabawka, wyk. Stanisław Wacek, Przysietnica, woj. podkarpackie, l. 60. XX w. Fot. E. Koprowski
Rower został wynaleziony stosunkowo nie tak dawno, ponad dwa wieki temu, w roku 1817 przez barona Karla von Drais z Niemiec i od tego czasu, ulegając pewnym modyfikacjom rozpoczęła się wielka era roweru .
W Polsce Pierwszą produkcję rowerów rozpoczęto 100 lat później w 1917 roku w zakładzie F. Zawadzkiego, a od roku 1929 rowery marki „Łucznik” zaczęła produkować Państwowa Wytwórnia Uzbrojenia w Warszawie. Po II Wojnie Światowej najbardziej znane rowery to „Romet” z Bydgoszczy. Rowery stały się popularne również na wsiach, jako dorywczy środek transportu, którym można było podjechać do sklepu, do lasu, albo podwieźć bańki do mleka. Rower w latach 60. i 70. XX wieku był jednym z bardziej popularnych prezentów z okazji I Komunii Świętej. Rowery występowały także w formie miniaturowych zabawek, struganych z drewna lub składanych z blachy, drutu i części do zegarka – oryginalne i jedyne w swoim rodzaju, wykonywane przez dziadków dla wnuczków z tego co było pod ręką.
Dosyć oryginalny pomysł na rowery znalazł Sławomir Weremkowicz z Białej Podlaskiej, który konstruuje w całości drewniane rowery, którym bliżej jest do dzieła sztuki, niż użytkowego roweru, ale wszystkie są w pełni sprawne i można nimi jeździć. Rowery Sławomira Weremkowicza mają ukrytą symbolikę – kryją w sobie proekologiczne przesłanie, mówią o naturze: dawnym wybuchu elektrowni atomowej w Czernobylu z roku 1986, o słońcu, ziemi, wodzie, wietrze, o zagrożeniach i możliwościach. Każdy rower ma swoje imię, a wśród nich: „Dinozaur”, „Gałęziak”, „Wehikuł czasu”, „Słoneczny duet”, „Weekend”… którym można się wybrać na ekologiczną przejażdżkę.
Rower pana Sławomira Weremkowicza, Biała Podlaska, 2010. Fot. M. Jaszczołt
Miłego długiego weekendu.
Autorka: Malgorzata Jaszczołt, Kuratorium Etnograficzne PME.
Źródła:
Strona internowana Edupolis, artykuł o światowym dniu roweru.
Strona internetowa wrower.pl, arykuł o rowerze w Polsce.