Figurki Ibeji z kolekcji rodziny Bojarskich.
Pośród Jorubów występuje najwyższy na świecie odsetek ciąż bliźniaczych. Szacuje się, że na każde 1000 urodzin – 45 to bliźnięta. Ich narodziny są zwykle okazją do świętowania, ale i powodem do zmartwień. Niestety często zdarza się, że jedno z nich, lub nawet oboje, umierają. W takim wypadku rodzice udają się do wróżbity Ifa, zwanego babalawo, który decyduje o tym, czy figurka Ibeji powinna zostać wykonana oraz przez którego artystę. Podczas tworzenia figurki matka zmarłego dziecka śle artyście podarunki i jedzenie. Po otrzymaniu statuetki umieszcza ją na plecach i w ten sposób niesie do domu, cały czas śpiewając. Zazwyczaj figurki umieszczane są w małych ołtarzach w sypialni matki. Ich twarze są obmywane, a ciała przyozdabiane kolorowymi strojami i koralikami. Ibeji są karmione ulubionymi pokarmami oraz nacierane olejem palmowym. Na noc, szczególnie w okresie chłodnym, figurki są umieszczane w specjalnych koszykach. Zadbane Ibeji przynoszą swym rodzicom zdrowie i powodzenie. Biada jednak tym, którzy je zaniedbują. Obecnie drewniane rzeźby coraz częściej są zastępowane przez znacznie tańsze lalki wykonywane masowo albo przez zdjęcia zmarłych.
Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie zakupiło 51 figurek Ibeji z kolekcji rodziny Bojarskich. Zakup obejmuje 23 pary figurek oraz 5 pojedynczych rzeźb. Dzięki zakupionym obiektom muzeum dysponuje nieomal całym spektrum figurek Ibeji z większości regionów Jorubalandu. Ponadto dokonano cyfryzacji wspomnianych obiektów. Do 5 lipca 2015 roku można było je oglądać na wystawie czasowej „Figurki Ibeji. Jak ukoić ból po stracie dziecka…”. Była to kolejna odsłona ekspozycji „Wiwat Polonia. Ślady Polaków w Afryce”.
Koordynator projektu: Dariusz Skonieczko.
