09.09.2020BLOG: Krzesiwa – męska rzeczKrzesiwa pełniły kiedyś rolę, którą spełniają zapałki lub współczesne zapalniczki. Krzesiwa pojawiają się w wykopaliskach z początku naszej ery, ze starszego podokresu rzymskiego, w Polsce w wykopaliskach X-XIV-wiecznych. Na polskiej wsi przetrwały znacznie dłużej, bo jeszcze gdzieniegdzie do początków XX w. Przy pomocy krzesiwa niecono ogień w piecu, używali go bacowie i juhasi podczas pobytu... View Article
Blog
12.08.2020BLOG: Zagubiona dzielnicaNazwałem ten projekt „Zagubiona dzielnica” – dzielnica rozciągająca się wzdłuż warszawskiej Wisły, od Saskiej Kępy po Zerzeń, Miedzeszyn na brzegu prawym i od Siekierek do Powsina, Powsinka na lewym. To nazwy osiedli objętych doliną rzeki, gdzie przez ponad dwieście lat trwała kultura Urzecza. Gdy myślałem nad tytułem projektu, pojawił się w przestrzeni publicznej pomysł, żeby... View Article
Blog
11.08.2020BLOG: Osiedle1. Blokowiska – skąd, po co i dla kogo? Ciasne, ale własne. Rozrzucone pozornie leniwym, przypadkowym gestem po rozległym terenie rzędy czteropiętrowców czy wieżowców to widok tak dla polskiego oka powszechny, jak powszechnym był dla dziewiętnastowiecznych romantyków bocian czy wierzba roschata. Wschodnioeuropejskie, sowieckie, polskie – blokowiska wrosły w nasz krajobraz swoimi wielkimi płytami, szarością azbestu... View Article
Blog
07.08.2020BLOG: Przemienienie PańskieUroczystość Przemienienia Pańskiego, którą obchodzimy w kościele katolickim 6 sierpnia, nawiązuje do przemiany, a właściwie transfiguracji, która zgodnie z tradycją miała miejsce na górze Tabor. Zgodnie z ewangeliami (św. Marka, św. Mateusza i św. Łukasza), Jezus ukazał się inny, bo święcony wewnętrznym balskiem i w olśniewająco białych szatach. Ujrzeli go apostołowie: Piotr, Jan i Jakub.... View Article
Blog
31.07.2020BLOG: Janina TuwanJanina Tuwan, przedwojenna pracownica naszego muzeum, doktor filozofii Uniwersytetu Warszawskiego, znawczyni kultury polskiej i pozaeuropejskiej. Urodziła się w 1907 roku w Częstochowie, zmarła w 1959 roku w Paryżu. W latach 1926-39 była kustoszem w PME. Wówczas odbyła podróż badawczą przez ZSRR, Mandżurię i Koreę do Japonii, skąd przywiozła do muzeum kolekcję eksponatów reprezentujących kulturę ludu... View Article
Blog
29.07.2020BLOG: OrzełOrzeł to ptak majestatyczny, będący symbolem mocy, godności, wzniosłych idei. Nie dziwi fakt, że wiele państw umieszcza go w swoich godłach i na flagach. Mario Puzo pisał, że o rzeczach oczywistych nie ma co mówić więc ja opowiem historię niebanalną o orle, który uniósł mnie z piekielnych czeluści nieomal na własnych skrzydłach. Rzecz działa się... View Article
Blog
22.07.2020Biblioteka zarazy vol. 7Polskie ludowe przysłowie głosi: „Jak nie sraczka (ewentualnie urok), to przemarsz wojsk”. To piękna w swej rubasznej formie refleksja filozoficzna na temat marności ludzkiej kondycji. Co ciekawe odwołuje nas do dwóch największych bolączek człowieka: niedomogów zdrowia, czasem wywołanych rzuceniem czaru oraz do wojny. Najnowsza część serii „Biblioteka zarazy” spisana przez naszą korespondentkę Adę Tymińską opisuje... View Article
Blog
08.07.2020BLOG: MydłoJeśli traktujemy etnografię w sposób klasyczny i zajmujemy się kulturą chłopską, to związek mydła z etnografią jest krótki (nawet biorąc pod uwagę fakt, iż sama etnografia jest nauką stosunkowo młodą). Związek muzealnictwa etnograficznego z etnografią jest jeszcze słabszy, bo w zbiorach muzealnych mydło to rzadkość, chociaż zdarza się w skansenach i muzeach prywatnych (np. w... View Article
Blog
01.07.2020Z cyklu „Biblioteka zarazy” vol. 6„Etnograficzne badania nad pożywieniem wiejskim w Polsce mają długą historię. Opracowania potraw stawały się częścią monografii regionalnych już w XIX wieku. Transformacja ustrojowa początku lat 90. XX w. otworzyła nasz kraj na nowe prądy kulturowe, wśród których znalazło się również naukowe zainteresowanie kuchnią regionalną. Inspiracją dla podjęcia refleksji naukowej na temat jedzenia były analogiczne badania... View Article
