21.04.2022Blog: Znane/nieznane obiekty z HuculszczyznyZnane i nieznane obiekty z Huculszczyzny Ewa Klekot w recenzji książki Oli Hnatiuk Wiedżmy, czarty święci Huculszczyzny[1] pisze tak: Huculszczyzna należy do tych miejsc, które szybciej odnajduje się w wyobraźni, niż na mapie. Ich opis jest domeną nie tyle geo- czy etno- co raczej mitografów[2] O Huculszczyźnie w Polsce mówi się i pisze wyłącznie z... View Article
Blog
15.04.2022Blog: Turki WielkanocneŻeby odegrać Turka trzeba mieć zdolności aktorskie W Radomyśli nad Sanem, w Żołyni, Pruchniku, Gniewczynie, Woli Rzeczyckiej, Grodzisku Dolnym i Przeworsku na Podkarpaciu, Choczy w Wielkopolsce, w Drobinie i Nowej Górze na Mazowszu od Wielkiego Piątku do niedzielnej rezurekcji przy aranżowanych Grobach Pańskich spotkać można straże grobowe w „strojach tureckich.” Jest kilka teorii skąd ten... View Article
Blog
12.04.2022Blog: Ukraińskie pisankiDo czego służyły ukraińskie „piękne jajka”? Podobnie jak w wielu zwyczajach świątecznych Słowiańszczyzny, tak i w trakcie ukraińskiej Paschy widoczne są komponenty jeszcze pogańskie. Są to elementy kultu przodków czy zabiegów magicznych zabezpieczających przed złymi mocami oraz magii płodności tak ważnej dla wszystkich ludów rolniczych na świecie. Chyba najwyraźniej są one obecne przy wykonywaniu, a... View Article
Blog
08.03.2022Blog: O kobietach kiedyś na „Dzień Kobiet”Rzeczy z którymi stykały się kobiece ręce. O kobietach kiedyś na „Dzień Kobiet” Każde muzeum[1] jest przesycone rzeczami, ponieważ deponowanie pamięci w rzeczach jest podstawowa muzealną funkcją. Zbiory Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie liczą ponad 80.000 artefaktów oraz 230.000 archiwaliów, co jest liczbą imponującą. Każdy przedmiot wytworzył i używał człowiek: kobieta, mężczyzna, niekiedy dziecko, każdy... View Article
Blog
05.03.2022Blog: Na zapusty babski comberPochody karnawałowe w dawnych społecznościach lokalnych stanowiły tradycję ważną i znaczącą w całorocznym kalendarzu wydarzeń świątecznych. Rzeczywistość czasu karnawału to „świat na opak”, a jednym z jego istotnych elementów jest przybieranie przez mężczyzn ról kobiecych. Kobiety były zwykle wykonawczyniami funkcji pomocniczych – przygotowywały stroje i posiłki, były widzami na trasie karnawałowych pochodów. Natomiast mało popularna... View Article
Blog
05.02.2022Blog: Celebrować po sycylijskuCelebrować po sycylijsku 5 lutego – Święta Agata, Katania Aby doświadczyć tego, jak celebrować po sycylijsku wybierzmy się do Katanii, na Sycylię, na imieniny Świętej Agaty, 5 lutego. Szkoda, że to ponad 300-tu tysięczne miasto, drugie pod względem wielkości po Palermo – stolicy Sycylii, rzadko polecane jest przez przewodniki turystyczne. O jego niezwykłości rozstrzyga przede... View Article
Blog
27.01.2022M. Cholewa – kolekcjoner i dokumentalistaMieczysław Cholewa – kolekcjoner i dokumentalista. Kolekcjonerstwo etnograficzne rozwijało się od połowy XIX w. dzięki licznym apelom, jakie pojawiały się na łamach prasy oraz w gronie inteligencji skupionej wokół towarzystw naukowych i czasopism. Oprócz ubiorów, przedmiotów kultu czy wyrobów rzemieślniczych, polecano zbierać lub wykonywać ilustracje, zawierające wyobrażenia tzw. typów ludowych oraz obyczajów, czy też stanowiące... View Article
Bez kategorii
21.01.2022Blog: Sanie, sanki, włókiSanie, sanki, włóki, czyli o transporcie zimowym oraz całorocznym Jeszcze ponad dekadę temu zimy bywały takie jak być „powinny”, czyli w tej części Europy ze śniegiem, nie tylko w górach, ale i na nizinach, co gwarantowało możliwość udziału w kuligu, a dzieciom transport sankami i śnieżne zabawy na górkach. Sanie i sanki jednoznacznie kojarzą się... View Article
Blog
30.12.2021Blog: Niezamierzone eksporty?Charivari to rodzaj obrzędowego, prześmiewczego zwyczaju, popularnego w Europie od czasów Średniowiecza, któremu towarzyszyła kakofoniczna muzyka. Był to ludowy zwyczaj publicznego potępienia i wyszydzenia złoczyńców. Wspólnoty o mniejszej liczebności i oddalone od ustanowionego przez władców odgórnie sądownictwa, używały tego zwyczaju, aby wyrazić swoją dezaprobatę dla różnych rodzajów naruszania moralnych norm społecznych i obyczajowych, zwłaszcza cudzołóstwa,... View Article